Mindfulness is gebaseerd op de moderne vorm van Vipassana, wat betekent “van moment tot moment bewust van de huidige gebeurtenissen”.

Volgens de geleerde Thomas William Rhys Davids is mindfulness “misschien wel de belangrijkste” leer na De Vier Nobele Waarheden (de eerste lering die Gautama Boeddha gaf en die de basis is van zowel het Theravada- als het Mahayana-boeddhisme) en Het Edele Achtvoudige Pad (het Boeddhistische pad naar verlichting).

Rhys Davids omschrijft deze leer als een rationele techniek voor zelf-actualisatie en die de onderdelen wedergeboorte en ander bijgeloof verwerpt.

Mindfulness zoals we dit nu in het Westen kennen, werd in 1979 door Dr. Jon Kabat-Zinn, emeritus Hoogleraar, oprichter en voormalig directeur van de Stress Reduction Clinic van het gezondheidscentrum van de universiteit van Massachusetts, geïntroduceerd.

Jon Kabat-Zinn zelf refereert naar onder andere Thoreau als één van de voorlopers van de leer van het opmerkzaam zijn.

Algemeen wordt aangenomen dat Mindfulness dus gebaseerd en geïnspireerd is door boeddhistische tradities.

Mindfulness krijgt wereldwijd weerklank en dient gezien te worden in een seculiere context, onafhankelijk van religieuze of culturele richtlijnen. De populariteit van mindfulness groeit sterk, sommigen spreken van een hype.

Mindfulness neemt voor steeds meer mensen een belangrijke plaats in in het dagelijks leven, zowel thuis als op het werk, en tegenwoordig ook op school.